Jeździectwo, jako dyscyplina sportu, która wymaga wysokiej sprawności fizycznej i koncentracji psychicznej, jest sportem urazowym. Ubezpieczyciele zaliczają je do kategorii sportów ekstremalnych. Wynika to z konieczności współpracy zawodnika z partnerem – koniem – nieprzewidywalnie reagującym na bodźce zewnętrzne.
Jako dwie najbardziej narażone na wypadki grupy statystyki podają: jeźdźców po 40-stce oraz nastolatki. Ci pierwsi, jeżdżąc rekreacyjnie, często są nie dość sprawni oraz brakuje im kondycji, natomiast młodzież wielokrotnie bywa zbyt beztroska. W liczbach znajduje także potwierdzenie teza, że większości wypadków ulegają jeźdźcy z co najmniej 3-letnią praktyką. Z pewnością wśród przyczyn należy wymienić popadanie w rutynę i lekceważenie zasad bezpieczeństwa.
Czy jazda konna musi wiązać się z ryzykiem wypadku? Niekoniecznie. Zapewnienie absolutnego bezpieczeństwa podczas obcowania i współpracy z żywym zwierzęciem nie jest możliwe w 100%. Jednak zminimalizowanie zagrożenia poprzez znajomość i stosowanie podstawowych zasad bezpieczeństwa, rozsądek i przezorność mogą niejednokrotnie uchronić przed wypadkiem.
Częstym powodem uszczerbków na zdrowiu jest nieodpowiednio dopasowany strój jeździecki lub jego brak:
- krótkie obuwie typu tenisówki lub buty z nieodpowiednią podeszwą, która sprzyja zaklinowaniu stopy w strzemieniu,
- torebki i biżuteria zawieszone na szyi, które mogą zaczepić się o elementy rzędu jeździeckiego,
- szeleszczące przy każdym powiewie wiatru kurtki,
- źle dopasowane lub uszkodzone kaski, toczki bez niezbędnych atestów albo zupełny brak ochrony głowy,
- u najmłodszych brak kamizelki ochronnej.
Oprócz znajomości zasad bezpieczeństwa w postępowaniu z koniem odpowiednie wyposażenie jeźdźca pomaga zapobiegać kontuzjom i łagodzi ich skutki. Pamiętać o tym powinni zarówno osoba, która rozpoczyna swoją przygodę z jazdą konno, jak i instruktor czy właściciel ośrodka.
#zawszewkasku – bezpieczeństwo przede wszystkim
Od wielu lat także profesjonalne jeździectwo zwraca coraz większą uwagę na bezpieczeństwo podczas treningów i startów. Najbardziej „upartą” dyscypliną jest ujeżdżenie. Wypadek, jakiemu uległa podczas jazdy konnej znana i lubiana w środowisku olimpijska zawodniczka tej dyscypliny – Courtney King Dye, z pewnością przyśpieszył samą dyskusję na temat bezpieczeństwa i dał impuls do zmian. Po ogłoszeniu statystyk z badań prowadzonych w latach 2007–2011, które pokazały, że stosowanie ochrony głowy przyniosło 40% spadek wypadków skutkujących urazami, zintensyfikowały się działania promujące jazdę w kasku. Po raz pierwszy zmianę podejścia zawodników do tego problemu obserwowaliśmy na czworoboku konkursu Grand Prix Freestyle rozegranego podczas WEG 2010 w Kentucky, kiedy to kanadyjska zawodniczka Jacqueline Brooks wystartowała w kasku ochronnym na głowie. Także w Polsce coraz więcej zawodników tej eleganckiej dyscypliny rezygnuje z cylindra na rzecz kasku.
#zawszewkasku – kamizelka, kask i bezpieczne strzemiona
Sklepy wychodzą naprzeciw potrzebom zarówno profesjonalistów, jak i amatorów uprawiających jeździectwo. Zróżnicowana oferta kasków, kamizelek oraz bezpiecznych strzemion daje możliwość dopasowania rozwiązań już nie tylko pod względem ich skuteczności, ale i komfortu użytkowania oraz estetyki.
Kaski muszą spełniać rygorystyczne normy. Testy, na podstawie których przyznawane są certyfikaty, przypominają samochodowe crash testy. Jednak poza najwyższej jakości certyfikatami liczy się wygląd i komfort. Mnogość kolorów, wzorów zdobień, wyprofilowania daje możliwość wyboru najlepszej wersji. Często kobiety zadają sobie pytanie, „jak po godzinnej jeździe w kasku będzie wyglądała moja fryzura?”. Teraz to już nie problem, dzięki nowoczesnym systemom wentylacji, włosy wychodzą bez szwanku, nawet po intensywnej pracy na ujeżdżalni.
Kask to podstawa. Od kilku ostatnich lat sytuacja ta uległa diametralnej zmianie, bo świadomość jeźdźców niebywale się zwiększyła. Wiedza jeźdźców ewoluuje również w tym kierunku, że wielu z nich ma już świadomość, że każdy kontakt kasku z ziemią towarzyszący upadkowi z konia, kwalifikuje kask do wymiany bądź odesłania go do producenta w celu oceny stanu technicznego i przedłużenia certyfikatów.
Na uwagę zasługują również różnorodne typy kamizelek, wśród których pojawiają się te najbardziej popularne, czyli żółwiki, ale i technologicznie zaawansowane – dopasowujące się pod wpływem temperatury ciała do kształtu sylwetki jeźdźca oraz na przykład wyposażone w poduszki powietrzne. Najważniejsze przy wyborze kamizelki jest poczucie komfortu i walory estetyczne, aby kamizelka nie została rzucona w kąt i szybko zapomniana.
Coraz częściej w ofercie sklepów jeździeckich pojawiają się tzw. bezpieczne strzemiona, których poszczególne moduły wypinają się, nie blokując stopy jeźdźca. Dzięki specjalnemu systemowi, po upadku w razie zaklinowania nogi w strzemieniu, mechanizm zostanie zwolniony, a koń nie będziecie ciągnął jeźdźca za sobą.
Nawet podstawowy sprzęt ochronny do jazdy konno to duży wydatek, jednak nie rezygnujmy z bezpieczeństwa. Dzięki tej inwestycji będziemy mogli cieszyć się naszą pasją w pełni.
#zawszewkasku zapiętym
Tekst: Cavaliada/MTP