Kryzysów ciąg dalszy proszę Państwa. Dlaczego? Dlatego, że jak już tak zalejemy się falą samokrytyki, stres i lęk nas przytulą w uścisku żmii, a błędne koło kręci się w najlepsze, wtedy przez kryzys trzeba krok po kroku przejść. Drugi powód kolejnej części jest bardzo prosty- każdy z nas jest inny i na każdego zadziała inna metoda, lepiej lub gorzej. Nie ze wszystkimi z Was mam okazję porozmawiać i współpracować, dlatego staram się proponować ścieżki w taki sposób, by zachęcić jak najwięcej osób do wygrzebania się z tej pętli beznadziei, do zadbania o mental, pokazując przy tym, że to nie jest dawka nudnych ćwiczeń tylko swego rodzaju małpi gaj, którym można się bawić, żeby stworzyć sobie komfortową przestrzeń, wspierającą, nie sabotującą lub Wasz własny parkur/czworobok/cross/tor, z którym zmagacie się w swojej głowie. 

Pokażę Wam dwie kolejne rzeczy, które są przydatne w radzeniu sobie w kryzysie. Zacznijmy od planu. Tak samo jak w naszym sporcie mamy przygotowany plan na przejazd, tak samo w swojej głowie powinniśmy mieć ułożony plan na swoje chochliki. Jak je ujarzmić?

PLAN A-B-C

PLAN A - SCENARIUSZ IDEALNY (KONTROLA)

Cel: Maksymalizacja skupienia, automatyzacja, wejście w stan „flow”.

➤ Co zawiera:

• Rytuał przedstartowy
• Afir­macje (np. „Jestem gotowa”, „Znam ten parkur”)
• Wizualizacja sukcesu
• Skupienie na intencji (np. rytmie, równowadze, tempie)

➤ Myśli:

„Mam plan. Znam go. Realizuję krok po kroku.”

➤ Emocje:

Zaufanie, opanowanie, aktywacja bez paniki

PLAN B - SCENARIUSZ ZAKŁÓCEŃ (ADAPTACJA)

Cel: Elastyczna korekta bez utraty koncentracji

➤ Co zawiera:

• Sygnał ostrzegawczy - „Zauważam, że coś nie idzie”
• Natychmiastowa reakcja (np. korekta tempa, postawa ciała, wdech-wydech)
• Kotwica mentalna (np. „wróć do rytmu”)
• Zasada „next jump - next step” *
• Zgoda na niedoskonałość - „To nie musi być perfekcyjne, tylko skuteczne”

➤ Myśli:

„Nie jest idealnie, ale potrafię sobie poradzić.”

➤ Emocje:

Skupienie z lekkim stresem - akceptowalne napięcie

PLAN C - KRYZYS (RESTART)

Cel: Zminimalizowanie szkód, odzyskanie kontroli

➤ Co zawiera:

• Szybka „kotwica bezpieczeństwa” - reset (np. wypuszczenie powietrza, zacisk dłoni, konkretne hasło jak „Reset - jedziemy dalej”)
• Plan minimum: nie pozwól na panikę, jedź do końca
• Przypomnienie sobie celu nadrzędnego: „Ten start mnie nie definiuje”

➤ Myśli:

„To trudny moment. Wychodzę z niego jak zawodnik.”

➤ Emocje:

Złość, frustracja - ukierunkowana w działanie, nie rezygnację

JAK STWORZYĆ SWÓJ PLAN A-B-C?

1. Opisz idealny scenariusz (Plan A):
   Co robisz, co czujesz, co myślisz?
2. Zidentyfikuj możliwe zakłócenia (Plan B):
   1. Koń się zatrzymuje
   2. Ty się blokujesz
   3. Słyszysz rozpraszający komentarz
   4. Zły najazd
3. Zdefiniuj plan ratunkowy (Plan C):
   Co pomoże ci dokończyć przejazd mimo błędów?

*next jump-next step= skupiamy się na każdej przeszkodzie po kolei, nie myślimy o tym co było, czy o tym co będzie przed celownikami-tu i teraz moi mili 😉.

Wychodzenie z kryzysu nie jest łatwą drogą, szczególnie jeśli wokół mamy jeszcze inne bodźce- praca, pensjonariusze, prowadzenie stajni, szkoła, rodzice, dorastanie etc. Wymieniać można bardzo długo, ale wszystko sprowadza się do tego, żeby na początku ułożyć sobie priorytety, przefiltrować co w danej chwili jest dla nas najważniejsze i po kolei pracować aż dojdziemy do poukładanych puzzli. Pamiętajcie, że wszystko jest procesem, a nie magiczną różdżką, nie da się na “pstryk” stworzyć idealnego porządku, ale cierpliwość i skrupulatność wynagradzają wysiłek.

Jak wyjść z kryzysu?

a) Zmień pytanie z „co robię źle?” na „czego potrzebuję?”

• Self‑compassion zamiast samobiczowania
• Technika „przyjaciela wewnętrznego” (Neff, 2003)

b) Cofnij się o krok, by ruszyć dwa do przodu

• Odpoczynek - strategiczny, nie leniwy
• Świadome zejście z obciążeń treningowych
• Znalezienie „dlaczego” - wartości, nie tylko cele wynikowe

c) Wsparcie psychologiczne

• Konsultacja z psychologiem sportowym
• Praca nad przekonaniami i poczuciem skuteczności

d) Mikronawyki

• Małe zmiany = duże efekty
• Nawet 10 min mentalnej regeneracji dziennie działa lepiej niż tygodniowy sabat z Netflixem

To wszystko jest drobnym okruszkiem w tej układance, bardzo potrzebnym, ale drobnym. Warto wiedzieć, że przede wszystkim praca nad głową, to taki sam trening jak podczas jazdy konnej, taki sam również, jak ćwiczenia na siłowni. Nasz mózg to mięsień, który należy ćwiczyć, a głowa jest chłonna i plastyczna, choć najłatwiej uczy się mało pomocnych strategii, jak ucieczka, rezygnacja czy samokrytyka. Dlatego należy bardziej świadomie podchodzić do tego, czego się uczymy, jak ćwiczymy i co najważniejsze- jak dbamy o komfort psychiczny. Sport to praca, a nie kara, zmuszanie się, czy przykry obowiązek. Odnajdźmy w sobie radość z jazdy, a wtedy i głowa, i konie będą nam wdzięczne 😊.

Jeżeli chcesz bliżej i bardziej szczegółowo poznać te i inne techniki, odkryć co poszło nie tak w Twojej głowie lub zadbać o nią zanim pojawią się problemy- napisz, ogarnijmy to razem.

A jeśli prowadzisz stajnię i myślisz nad zorganizowaniem szkolenia dla swoich jeźdźców- śmiało, w grupie raźniej 😊.

Julia Hnat

mgr Psycholog | Specjalistka pracy ze sportowcami i młodzieżą | Jeździec

📧 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

📞609-950-089